Industriële Gassoorten
De meest voorkomende industriële gassen zijn acetyleen, argon, helium, kooldioxide, stikstof, waterstof en zuurstof. Bepaalde gassoorten zijn in verschillende gradaties van zuiverheid beschikbaar. Naast enkelvoudige gassen behoren gasmengsels met verschillende mengverhoudingen ook tot het programma. Bij gasmengsels kan men denken aan beschermingsgassen voor lasprocessen, traceergas voor lekdetectie en analyse, lasergas voor snijbanken en verpakkingsgas voor voedingsmiddelen.
Acetyleen
C
2
H
2
Acetyleen is een brandbaar gas dat wordt opgelost in een oplosmiddel in speciaal ontworpen cilinders gevuld met een poreuze massa. Acetyleen is een kleurloos en zeer brandbaar gas. Vanwege dit gevaar is er een knoflookachtige geur aan toegevoegd zodat mensen het toch kunnen waarnemen.
De uitzonderlijke hoge vlamtemperatuur van 3100 graden Celsius maakt acetyleen uitermate geschikt voor autogeen snijden, in combinatie met zuurstof, voor warmtebehandeling en lasbranders. Daarnaast wordt zuivere acetyleen in analyseprocessen gebruikt.
Lees belangrijke informatie over veilig gebruik van acetyleen.
Argon
A
r
Argon is een inert gas dat onder druk in cilinders wordt opgeslagen. De meest gebruikte toepassing is als beschermgas tijdens het lasproces in de metaalindustrie. Argon wordt hierbij, afhankelijk van het proces en materiaal, ook gemengd met kooldioxide, zuurstof, stikstof, waterstof of helium.
Bekend mengsel is argon 98%/kooldioxide 2% voor mig/mag lassen van roestvaststaal. Doordat het gas inert is, dat wil zeggen niet reageert met andere stoffen, is argon als gas populair bij de productie van dubbel glas, het verwijderen van zuurstof uit wijnvaten en als draaggas in gaschromatografie.
Helium
H
e
Helium is een inert gas dat met name gewonnen wordt uit aardgasvelden. Een heel klein deel komt vrij bij splitsing van lucht uit de atmosfeer. Helium is de laatste jaren schaars door de beperkte beschikbaarheid. Het gas wordt vooral gebruikt voor medische toepassing, als draaggas in laboratoria, als beschermgas bij boog- en laserlassen, als koelmiddel in de electronica-industrie en als lekdetectiegas.
Omdat helium niet brandbaar is en lichter dan lucht, is het ook ideaal voor het opblazen van ballonnen en luchtschepen.
Kooldioxide
C
O
2
Kooldioxide is een inert gas dat onder druk in cilinders wordt opgeslagen en als damp of als vloeistof kan worden afgenomen. Voor gebruik van kooldioxide in vloeibare vorm is de cilinder uitgevoerd met een ingebouwde stijgbuis.
Naast het gebruik als beschermgas voor lasprocessen wordt kooldioxide veel gebruikt in de horeca voor biertaps, voor blusmiddelen, bij evenementen voor rookeffecten en confettimachines, voor afkoeling en invriezen van producten en voor groeibevordering in kassen.
Stikstof
N
2
Stikstof is een inert gas dat voorkomt in de aardatmosfeer. Lucht bestaat namelijk voor 78 procent uit stikstof. Door deze inerte eigenschap verdringt stikstof de lucht en vermindert of elimineert het daardoor de oxidatie van luchtgevoelige materialen zoals voedingsmiddelen, farmaceutische producten en elektronica.
Gezien de extreem lage temperatuur van stikstof in vloeibare vorm is het gas ideaal voor cryogeen koelen en vriezen. Ook wordt het veel gebruikt voor het op druk zetten van autobanden. Stikstof zorgt bij vrijwel alle toepassingen voor optimalisatie van prestaties of verbetering van opbrengst.
Waterstof
H
2
Waterstof is een brandbaar gas dat zowel in vloeibare als in samengeperste gasvorm gebruikt kan worden. Van nature komt het in geringe mate voor op aarde maar over het algemeen wordt het industrieel geproduceerd. Als aandrijfgas wordt waterstof in de ruimtevaart al jaren voor raketten gebruikt.
Tegenwoordig wordt het ook steeds meer als schonere brandstof voor elektromotoren in de autoindustrie gebruikt. In de metaalindustrie wordt waterstof als samengeperst gas veel toegepast om oxidatie tegen te gaan bij het warmtebehandelingsproces.
Zuurstof
O
2
Zuurstof is een brandbevorderend gas dat voorkomt in de aardatmosfeer. Lucht bestaat namelijk voor 21 procent uit zuurstof. Het is daarmee een levensondersteunende component van lucht.
Zuurstof is kleur- en geurloos en wordt als gassoort zowel enkelvoudig als in combinatie met andere gassen gebruikt. Denk hierbij aan ademgas in de gezondheidszorg, als verrijking aan water en lucht voor biologische groeioptimalisatie, als bevordering van verbranding in autogeen las- en snijdprocessen en als kleurbescherming voor vlees bij verpakking.
Lees belangrijke informatie over het vetvrij houden van zuurstofcilinders.
Zuiverheid van Gas
De zuiverheid van industrieel gas geeft de mate van verontreiniging van het gas aan. De verontreiniging heeft dan betrekking op andere gassoorten die naast het hoofdbestanddeel aanwezig kunnen zijn.
Gaszuiverheid wordt uitgedrukt in een cijfer, bijvoorbeeld 3.5. Het cijfer voor de punt geeft aan hoe vaak de gassoort scoort op het cijfer 9. Het cijfer na de punt is de laatste waarde uit de score; deze kan afwijken van het cijfer 9. De totale score wordt in decimalen weergegeven, met altijd twee cijfers voor de komma. Hoe hoger de score, hoe zuiverder het gas.
Zuurstof 3.5 heeft een zuiverheid van 99,95%
Zuurstof 2.5 heeft een zuiverheid van 99,5%
Stikstof 5.2 heeft een zuiverheid 99,9992%
Zuurstof 3.5 is zuiverder en daardoor prijziger dan zuurstof 2.5. Welke zuiverheidsgraad nodig is hangt af van het proces.
Zuurstof 2.5. is bijvoorbeeld voldoende als tijdens een snijdproces de maximum snijddikte niet wordt overschreden. Bij hogere snijddikten is Zuurstof 3.5 een betere keus. Door de hogere zuiverheid is de vlam namelijk heter waardoor deze beter door het materiaal snijdt.
